Waarom bekeken? Spielberg flop? We zullen zien..
Wat vond de filmkijker er van?
1941 wordt beschouwd als de minst goede film van Spielberg. Zelf is hij er ook niet al te wild van : soms zou hij willen dat hij hem niet gemaakt had, en soms is hij er trots op dat hij hem gemaakt heeft. Ik was dus benieuwd wat ik er van zou vinden.
Deze film kwam na Spielberg’s eerste echte succes Jaws en de opvolger Close Encounters of the third kind. Daarna kon hij maken wat hij wou, en hij koos om voor een big budget komedie te gaan. Het zou de eerste en laatste keer zijn, want er zijn nog wel grappige momenten in zijn andere films, maar een film als dit zou hij en zal hij ook niet meer maken. Het begint al direct met een hommage aan zijn vorige film. Een vrouw gaat zwemmen in de zee en met een Jaws muziekje blijkt dat ze aangevallen wordt.. door een onderzeeër. Daar kon ik nog wel mee lachen, maar het moment daarna, als ze aan de periscoop blijft hangen, tja, dat vond ik dan toch weer wat minder subtiel.
Daarna is het eerste uur niet echt beter. Regelmatig valt iemand of krijgt iemand een taart in het gezicht, slapstick die gewoon niet grappig is. Onbewust merkte ik dat ik meer bezig was met te zien welke bekende acteurs er in mee speelden. Zo zag ik de gekke japanner uit “the seven samurai” (Mifune), en vond ik Christopher Lee’s nazi nog wel best amusant al kan je je afvragen waarom hij in de film zit. Ook is James Caan in het bargevecht te zien, maar het is echt een blink it and you’ll miss it moment. Ook Mickey Rourke heeft een kleine achtergrond rol (zoals de niet-Kampioenen-voetballers bij FC de Kampioenen).
Het eerstvolgende echt grappige stuk vond ik de scene met de cowboy in de onderzee-er en een toilet. I know, don’t ask. Vervolgens was het vrij saai, en gewoon niet grappig, al doet John Belushi het best wel goed als de zotte piloot… hij valt op een bepaald moment geweldig goed van zijn vleugel… naar het schijnt was het ook een echte val die ze gewoon in de film gelaten hebben.
Als de strijd dan eindelijk echt losbarst, wordt de film weer beter. De generaal die naar een Disney film kijkt terwijl buiten de strijd echt begint is goed gevonden, en het moet gezegd worden dat er duidelijk geld in gestoken is. De overvliegende vliegtuigen over Hollywood die bestookt worden lijkt allemaal echt, zelfs als je het met de ogen van nu bekijkt. Op dat moment vond ik het spijtig dat het een komedie was. Spielberg heeft met deze film wel duidelijk geleerd wat werkt en wat niet, want ik heb toch een aantal dingen gezien die hij later in Indiana Jones films veel beter deed. Het meest voor de hand liggende is de motorrace met zijspan (Last Crusade) maar ook de onderzeeer en de nazi deden me aan Raiders denken. En ja, natuurlijk, John Williams muziek er bij. De fanfare is echt een heel leuke melodie (en naar schijnt ook van Williams één van zijn favorieten) maar op de minder bekende momenten tijdens actiescenes had de muziek perfect bij een IndianaJones film gepast. Ook het vernietigen van de Santa monica pretpark attractie ziet er best echt uit, en de scenes met het geschut dat de onderzeeër aanvalt , bemand door gewone burgers, is bij momenten een beetje grappig. Op het einde dacht ik, de film valt uiteindelijk nog wel mee, maar ik denk dat ik eerder gewoon blij was dat het tweede deel beter was dan het eerste deel van de film. Het is wel degelijk een misser van Spielberg omdat het grootste probleem is dat het nergens echt grappig wordt, en dat het allemaal wat over the top gespeeld wordt. Het kan niet absurd genoeg zijn blijkbaar. Misschien speelt ook de onherkenbaarheid mee – naar het schijnt was er in 1941 echt het gevoel dat Japan na Pearl Harbour ook Hollywood ging aanvallen. Het is gewoon een te zwak onderwerp met te zwakke humor, dat ook een hoofdrolspeler mist. Er gebeurt vanalles met een heleboel mensen waar je weinig van af weet en dus ook weinig gevoel voor over hebt. (**)
Colonel Akiro Mitamura: All of our navigational equipment is inoperable. It’s all crap! What kind of submarine did your government sell us?
Captain Wolfgang von Kleinschmidt: The instruments on this vessel are the finest Swiss-made. The problem is with your crew. Even children in the Hitler youth learn by the age of ten how to operate a simple compass. I suggest you return to your homeland and leave the American continent to our Superior Reich Navy.