Oscars 2015

And the winner is … Birdman!

Het werd tijdens de ceremonie al duidelijk dat de andere doodgeverfde winnaar, Boyhood, het niet zou halen. De twee andere grote oscarverzilveraars waren The Grand Budapest Hotel en Whiplash.

Waar ging mijn voorkeur naar uit? Alhoewel ik me toch van lijstjes probeer te weerhouden, heb ik toch een poging gedaan:

Boyhood	1
Whiplash	2
American Sniper	3
The Grand Budapest Hotel	4
Birdman	5
Selma	6
The imitation game	7
The theory of everything	8

Ben ik tevreden met de uitslag? Toch wel. Ik vond het een heel sterk jaar waarbij er eigenlijk geen slechte films waren. De twee onderste vond ik wel goede films maar wel niet waard om oscar beste film voor te krijgen. Eddie Redmayne was wel terecht voor zijn rol als Stephen Hawkin, maar ergens had ik liever Michael Keaton gezien in plaats van die jonge snotter. De kans is klein dat Keaton ooit nog eens zo’n kans gaat krijgen en zijn rol was toch wel iets origineler.
Ik snap dat Birdman gewonnen heeft – het is een knappe film, ook qua stijl en het doen alsof het allemaal in 1 take is opgenomen. Het is ook qua verhaal de meest originele film van de acht waarbij je niet weet hoe het verder gaat lopen. Dat was bij de andere films wel meer het geval, behave dan The Grand Budapest Hotel. Films van Wes Anderson zijn NOOIT voorspelbaar.
Heel blij ook voor de oscar voor J K Simmons in Whiplash en de overige oscars die het kon verzilveren. Toen ze ook film editing wonnen, was ik toch verrast en dacht ik dat Whiplash zelfs de oscar beste film kon halen.
Elke film gaat niet zonder lege handen naar huis. Selma kreeg dik verdiend de oscar voor beste song (en ook prachtig gebracht op de oscarceremonie, het hoogtepunt van de avond, met een huilende David Oyelowo in het publiek). Patricia Arquette kreeg verdiend haar oscar voor Boyhood, en ook The imitation game mocht dan toch met een beeldje naar huis voor best adapted screenplay, wat de beste speech opleverde van de avond. Ook American Sniper ging met 1 oscar naar huis voor film editing.
Enkel jammer dat Deakins na TWAALF nominaties voor cinematografie nog steeds geen oscar kreeg. Hij is nu 66 en ik hoop dat de Academy hun fout daarin alsnog gaan inzien in een van de komende gala’s.
Ook heel straf dat Alexander Desplat genomineerd was voor twee films voor original score en toch met de oscar naar huis mocht gaan voor The Grand Budapest Hotel. Zijn stemmen werden dus niet gesplitst over de twee films waardoor hij mogelijk uit de boot kon vallen. Zeer terecht gewonnen ook voor de magnifieke soundtrack!
That concludes the oscars for this year. See you all next year!

 

 

 

The theory of everything (2014)

Waarom bekeken? Genomineerd voor oscar beste film 2015, 8/8

Korte inhoud : Stephen Hawkins krijgt te horen dat hij nog maar twee jaar te leven heeft. Hij gaat ook fysiek achteruit maar kan toch nog een geniale theorie opbouwen over het begin van de ruimte en het verband met tijd.

Wat vond de filmkijker er van? Het is toch wel opvallend hoeveel oscargenomineerde films gaan over het leven van een persoon en dus op ware feiten gebaseerd is : American Sniper (Chris Kyle), The imitation game (Alan Turing), Selma (Martin Luther King Jr), en dan nu Theory of Everything (Stephen Hawking). Alhoewel dit meestal goede films oplevert, hou ik toch ook wel van films die wat onverwachter uit de hoek komen, zoals The Grand Budapest Hotel of Birdman. Hoeveel films over wiskundige genie-en hebben we nu al gehad? A beautiful mind, The imitation game, Good Will Hunting, Proof … ergens bereiken we toch wel stilletjesaan een verzadigingspunt. Het grootste probleem met The Theory of Everything is de voorspelbaarheid. Wij weten dat Hawkings een boek heeft geschreven over de link tussen tijd en ruimte (A brief history of time), dat hij in een rolstoel zit, en dat hij niet meer kan spreken en dit via een computer doet.
Gelukkig wordt deze film gered door Eddie Redmayne. Hij lijkt niet alleen op Stephen Hawking, als je hem in de rolstoel ziet zitten is hij gewoon Stephen Hawking. Hoe je zo kan acteren is een raadsel, zeker in een latere fase als hij steeds moeilijker zijn spieren kan beheersen. Het zou me niet verbazen als hij de oscar voor beste acteur zou winnen. Ik vind het langs de andere kant weer jammer moest dat zo zijn want dan bewijst dit de regel nog eens meer dat, als je iemand speelt die wat afwijkt van een normaal persoon, je veel kans hebt om de oscar te winnen. Niet dat ik de prestatie van Hawkings wil minimaliseren, maar er zijn nog genoeg andere rollen in andere films die zeker even goed gespeeld zijn, en ik vind het dan wel jammer dat dit soort rollen dan meer uitverkoren zijn. Ook de vrouw van Hawkins wordt voortreffelijk gespeeld, en ook de “huisvriend” speelt het voortreffelijk (die ik herkende uit Boardwalk Empire). Het zijn de vertolkingen die deze film redden.
Niet dat verhaal slecht in beeld wordt gebracht. We krijgen echt wel een idee hoe het moet zijn geweest om op jeugdige leeftijd te horen te krijgen dat je nog maar twee jaar te leven hebt en dat je hersenen steeds meer zullen weigeren om je spieren in gang te zetten. De film gaat dan ook meer daar over dan over het genie Hawkins. Naar het latere leven toe vermijden ze we de controverse die er was doordat hij met zijn verpleegster trouwde achteraf. Zijn vrouw moest wel toegeven dat de grote liefde bij haar weg was (“I have loved you” is een pakkende scene), maar er werd gezegd dat de verpleegster hem manipuleerde en later zelf misbruikte, maar Hawkins heeft daar nooit iets over willen zeggen. Ze zijn ondertussen gescheiden en hij is nu terug meer bevriend met zijn eerste vrouw. De film eindigt echter als ze bij de huisvriend intrekt. De film is dan ook gebaseerd op haar boek en niet op een biografie van Hawkins zelf. Hawkins zegt echter zeer tevreden te zijn over de film.
Een aparte vermelding waard is de muziek in de film. Jóhann Jóhannsson (noemt zo seg) maakte een opvallende, meeslepende muziekscore. Blijf ook zeker kijken naar de eindaftiteling, want die vond ik qua beelden en muziek enorm goed en heb het dan ook helemaal uitgekeken en je krijgt min of meer een extra-tje op het einde, doordat er terug gerefereerd wordt naar het moment dat hij door zijn trui naar het vuur keek. We zien dan eigenlijk wat hij toen dacht, maar dan terugspoelend zodat het het eindpunt is, net als hij deed op dat moment, maar dan in de andere richting, terug in de tijd. Zo’n zaken maken dit soort films direct een pak intelligenter.
De cinematografie is grotendeels ook in orde, maar soms stoorde ik me wel wat aan de te fellen kleuren. Het leek erop alsof men de wereld er echt mooier wou laten uitzien dan het was, waardoor het er soms wat gekunsteld uit zag. En nee, mijn televisietoestel stond niet verkeerd afgesteld 😉
Is deze film zijn oscar beste film waard? In mijn ogen niet. Dit is een goede film, en de oscarnominatie voor Eddie Redmayne is zeker terecht. Maar dan vind ik dat Interstellar de nominatie meer verdiend had.
The imitation game geeft meer een idee over wat Turing heeft bijgedragen en waarom hij een genie was, maar daar bolt het privegedeelte dan weer niet goed in de film. In The Theory of Everything komen we meer te weten over de verhouding Hawking-Jane-huisvriend dan over “a brief history of time”. Beide films zijn dus niet perfect, en krijgen van mij dan ook dezelfde quotering. (***)

Jane Hawking: What about you? What are you?…
Stephen Hawking: Cosmologist, I’m a Cosmologist.
Jane Hawking: What is that?
Stephen Hawking: It is a kind of religion for intelligent atheists.

 

American sniper (2014)

Waarom bekeken? Genomineerd voor oscar beste film 2015; 7/8

Korte inhoud ? Het leven van Chris Kyle, een sluipschutter tijdens de oorlog in het midden-oosten.

Wat vond filmkijker er van? Clint Eastwood is 84. Acteren doet hij niet veel meer, maar regisseren wel. Je zou niet verwachten dat op zijn leeftijd er nog echt een film in zit die genomineerd zou worden voor beste film. Ook al omdat hij dat al heeft meegemaakt en dat voor hem niet bepaald nog moet. Na Hereafter, J.Edgar en Jersey Boys, die voor velen toch wat teleurstellend waren, schud hij hier een film uit zijn mouwen dat zijn leeftijd helemaal niet verraadt : het is een eigentijdse film geworden zonder die ennerverende schokkende camerabeelden waar dit soort films meestal mee gepaard gaan. Eastwood slaagt er in om een anti-oorlogsfilm te maken door genoeg aandacht te geven aan het gezin van Chris Kyle, dat bijna ten onder gaat aan het feit dat Kyle bijna nooit thuis is en hij het zijn plicht vindt om zijn land te dienen, zeker na 9/11. Hij gaat vrijwillig vier keer naar Irak voor een “tour of duty” . De vierde keer is het echter anders dan de eerste drie keren – zodra hij de dood van zijn vriend Biggles gewraakt heeft door de sniper te doden, belt hij naar zijn vrouw (bijna zijn ex) om te zeggen dat hij klaar is om naar huis te komen. Net dan komt zijn team in een benarde situatie terecht en het is enkel dankzij een zandstorm dat ze kunnen ontkomen. American Sniper laat niet alleen zien wat oorlog families kan aandoen (zowel op het thuisfront als de families in Irak), ze laten ook zien dat Kyle moeite heeft om zich terug in het gewone leven te integreren. Pas als hij aanvoelt dat hij zijn land nog kan dienen door te praten met veteranen die gewond zijn geraakt en samen dingen met hem te doen, vindt hij zijn draai terug.
Bovenal is dit ook een spannende film. We hebben al wel eens een sniper film gehad met Jude Law in Enemy at the Gates, maar nog meer dan die film toont deze film hoe het is om een sniper te zijn, er soms uren te liggen wachten, en beslissingen te moeten nemen die ofwel iemand doen sterven of laten leven. Als daar dan nog kinderen mee gemoeid zijn, wordt het helemaal moeilijk en de film gaat dit dan ook niet uit de weg.
Daardoor is deze film echt een complete film geworden – dit had een heel patriotische film kunnen zijn die alleen maar de heroieke daden van Chris Kyle laten zien. Kyle had echter een autobiografie geschreven en Eastwood heeft de wijze keuze gemaakt om alle kantjes van zijn leven te laten zien. Spielberg heeft deze film laten passeren; ik vraag me af of hij geen spijt heeft nu. Alleen denk ik dat Eastwood dit beter heeft gedaan dan Spielberg had kunnen doen. Bij Spielberg ligt de sentimentaliteit tegenwoordig soms er iets te dik op, en als je nu iets kan zeggen van Eastwood, is het dat hij een harde bolster is die het wil tonen zoals het is zonder er over te gaan. Ik vind het dan ook zeer jammer dat Eastwood niet genomineerd is als beste regisseur. Naar het schijnt had de echte Kyle ooit gezegd dat er maar 1 regisseur was die een film over hem kon maken, en hij heeft gelijk.
Bradley Cooper kocht de rechten op het boek met de bedoeling om iemand anders de hoofdrol te laten spelen, maar hij bedacht zich. Hij trainde zeer hard om er uit te zien als een Navy Seal en alhoewel we helemaal niet gewoon zijn om Cooper in dit soort rollen te zien, ben je zijn komisch talent direct vergeten en ben je direct mee om hem als Kyle te zien. Ook Sienna Miller als Taya, de vrouw van Kyle, vond ik zeer goed acteren.
Kyle is uiteindelijk vermoord door een veteraan met psyschische problemen. De aftiteling laat de stoet zien van de begrafeniswagen en het volk dat aan de kant van de weg staat om hem voor de laatste keer te groeten. Kyle is een held, die liever het aantal levens telde dat hij gered heeft, dan het aantal levens dat hij gedood heeft. Terecht verdiende hij deze film.
Vergeet The Hurt Locker, dat voor mij wel een propaganda film is en de oscar beste film heeft gewonnen om de amerikanen een beter gevoel te geven over de oorlog in Irak. Dit is de film die je moet gezien hebben over die oorlog. Chapeau, Eastwood. Ik las dat je films wou blijven maken tot je 100 jaar bent. Van mij mag het. (*****)

Chris Kyle : “We killed the bad guys and brought the leaders to the peace table. That is how the world works.”
 

Selma (2014)

Waarom bekeken? Genomineerd voor oscar beste film 2015; 6/8

Korte inhoud ? King heeft de nobelprijs van de vrede gewonnen, maar er is nog werk aan de winkel om de zwarten het algemeen stemrecht te verkrijgen, en hij besluit om een mars in te richten van Selma naar Montgomery.

Wat vond filmkijker er van? Deze film noemt niet King, maar Selma. De film gaat over de dagen voor de mars van Selma naar Montgomery. King had op dat moment zijn “I had a dream” speech al lang gegeven. De film focust zich op het stemrecht dat afro-amerikanen op dat moment theoretisch gezien al wel hadden, maar in de praktijk niet toegepast werd omdat men de aanvragen om te mogen stemmen op alle manieren tegenwerkte. De toon wordt meteen gezet met de eerste scene waarin Oprah Winfrey onmogelijke vragen moet beantwoorden. Ze weet nog wel hoeveel senatoren er zijn in een bepaalde staat (70), maar dan moet ze ze nog opnoemen ook.
De amerikanen komen dan ook niet goed uit de verf in deze film, het is dan ook een moedige film om te maken. Zelfs nu nog zien we scenes die ons doen herinneren aan het doodschieten van onschuldige zwarten door de politie, of het neerhouden van de zwarte die, ondanks het feit dat hij constant ‘I can’t breath’ declareerde, uitendelijk ook stikt. Echt vervolgd worden de politieagenten niet. Daardoor is deze Martin Luther King film nog steeds relevant, jammer genoeg, en niet enkel een geschiedenisles.
De eerste poging om over de Edmund Pettus Bridge te wandelen werd beantwoord met traangas, en mensen werden genadeloos neergeknuppeld, ongeacht de leeftijd. Alhoewel op zulke schaal zoiets niet gebeurd, blijven er in de US toch regelmatig individuele gevallen opduiken. Zelfs een blanke priester die meestapt in de mars en dus sympathiseert, wordt afgerekend door andere blanken.
Het is fijn, en nog eens, moedig, om deze periode van de geschiedenis er uit te lichten. We kennen allemaal King’s beroemde speech en dat hij neergeschoten is, en misschien weten we ook nog dat die mars er is geweest, maar ik ben blij dat ik er nu meer van afweet dan vroeger. We krijgen ook een King te zien die twijfelt, die ook soms iemand nodig heeft om hem terug moed in te spreken. Hij moet eigenlijk er voor zorgen dat het geweld escaleert bij de blanken (hijzelf blijft pleiten voor geweldloos verzet), zodat de ogen open gaan van de bevolking van hoever het nu gekomen is. Er vallen dan ook verschillende doden, die hem doen bereiken wat hij wou, maar je ziet aan King zijn ogen dat hij het vreselijk vindt om het zover te moeten laten komen. Het feit dat die bloedige reactie op de brug op Bloody Sunday gefilmd wordt en door miljoenen mensen live kan bekeken worden, is ook zeker een grote motivator geweest voor de president (Johnson) om werk te maken voor algemeen stemrecht voor alle amerikanen. Je moet al echt wel diepgewortelde haat tegen zwarten hebben om geen onrechtvaardigheidsgevoel te krijgen tijdens het bekijken van de film.
In een film zoals deze is het acteren van het hoofdpersonage zeer belangrijk. David Oyelowo zet echt een ongelooflijke prestatie neer. Zo goed zelfs, dat als hij een tijdje niet meer voorkomt in de film, de film een beetje neerzakt. De manier waarop hij hem neerzet, zowel in de intiemere scenes als in de speeches (die overigens nieuw zijn, want men had geen rechten op de originele speeches), komt ongelooflijk overtuigend over. Ik had ook geen moeite om hem als King te zien – ook al lijkt hij er niet volledig op. Oyelowo ken ik nog van de eerste series van Spooks, en van een kleine rol in Lincoln, en ook van Interstellar, maar dit moet nu toch wel zijn doorbraak worden. Het is heel spijtig dat hij geen nominatie kreeg voor beste acteur, maar de concurrentie was hard met Benedict Cumberbatch, Michael Keaton, Steve Carell, Bradley Cooper en Eddie Redmayne.
Ook Tim Roth geniet zichtbaar van zijn scumbag rol, en ook Wilkinson doet het goed als president. Zijn gesprekken met King zijn een hoogtepunt in de film. Er was wel wat kritiek op de manier waarop Johnson werd geportretteerd, want naar het schijnt was hij grote voorstander voor het algemeen stemrecht voor zwarten en stribbelde hij helemaal niet zo hard tegen zoals in de film getoond wordt.
Selma is een indrukwekkende film waarbij je weet dat het werk van King nog lang niet afgelopen is, ook al is hij al lang gestorven. De indrukwekkende vertolkingen en een juiste sfeersetting doorheen gans de film maakt deze film de moeite waard om te kijken, ook al ken je de geschiedenis van de marsen al wel en is het dan misschien wat voorspelbaar.
Deze film is niet alleen een geschiedenisles – het is een les die nog altijd gegeven moet worden over de actualiteit. (*****)

Martin Luther King JR: There are no words to soothe you. But I know one thing for certain: God was the first to cry.

Birdman (2014)

Waarom bekeken? Genomineerd voor oscar beste film 2015; 5/8

Korte inhoud ? Een acteur is beroemd geworden in een superhelden filmtrilogie Birdman , maar geraakte daarna in de vergetelheid. Hij probeert nu een Broadway theaterstuk op te zetten.

Wat vond filmkijker er van? Om maar direct met de deur in huis te vallen : Birdman is een tour de force van de regisseur Iñárritu. Heel de film lijkt in 1 take te zijn opgenomen. Dat is natuurlijk niet het geval, maar het lijkt zo. In ieder geval heeft de editor waarschijnlijk niet veel werk gehad. De film speelt zich af over meerdere dagen, dus het is ook wel duidelijk dat het niet 1 take is geweest. Er is echter maar 1 keer dat het overduidelijk is – op een bepaald moment gaan we van dag naar nacht terwijl de camera gericht blijft op een zelfde punt buiten op straat. Maar zelfs daar kan je argumenteren dat er geen cut is en dat de camera gewoon altijd blijven draaien is en dat we het enkel versneld zien gebeuren. Heel straf dus. Het is pas later in de film dat je probeert de cuts te zoeken, en ze zijn er wel degelijk – bv als het heel even donker is omdat het personage door een deur stapt en de camera hem volgt. Maar het blijven toch cuts van soms wel twintig minuten. Ik heb ergens gelezen dat er heel veel gerepeteerd is maar dat de opnames zelf niet zo lang geduurd hebben. Er werd ook een telling bijgehouden wie een cut uiteindelijk verknoeide en ze opnieuw moesten beginnen. Naar het schijnt was Emma Stone meestal de boosdoener.

Zo’n lange cut bekijken kan vermoeiend worden, maar raar genoeg slagen ze hier in om toch genoeg variatie er in te steken. Grotendeels is dit immers een babbelfilm, met momenten zelfs letterlijk een toneelfilm, met slechts 1 fantasiecene waar wat actie in zit. De film kan dan alleen maar rechtgehouden worden door sterke acteurs en actrices. En ook daar is het een tour de force van een akteur die we veel te weinig op het grote scherm hebben gezien de laatste tijd : Michael Keaton.
Net als het hoofdpersonage in de film was Michael Keaton ooit DE batman in de eerste twee Batman films van Tim Burton. Alhoewel kan geopperd worden dat de hoofdrol in die films eerder aan de booswicht gegeven werd (Jack Nicholson als Joker en Danny De Vito als Pinguin), bracht hij het er goed van af, zeker als hij het batkostuum niet aan had (dus als Bruce Wayne). Zijn opvolgers (Val Kilmer en George Clooney) hebben de batmanfranchise voor lange periode ten val gebracht, tot Nolan het terug nieuw leven in blies in 2005 met Batman begins (en deed alsof er nog nooit een Batman film geweest was). Keaton kreeg de rol wel aangeboden voor een derde film door Schumacher, maar koos ervoor om deze te weigeren vanwege het slechte script en ook omdat geen vertrouwen in de regisseur.
Na Batman returns geraakte Michael Keaton, net zoals het personage in Birdman, in de vergetelheid, waar zelfs een oppikking door Tarantino voor Jackie Brown jammer genoeg weinig aan kon veranderen. In een interview met Keaton las ik dat hij terug Batman zou spelen moest Burton er terug eentje maken. Maar dat zal denkelijk niet gebeuren omdat Affleck nu de rol heeft, en Keaton toch wel wat te oud is geworden voor die rol. Maar het is duidelijk dat hij toch nog altijd een beetje met weemoed terugdenkt aan die rol. En ook dat heeft hij met Riggan gemeen, zij dat Riggan het misschien in nog meer overtreffende trap aanvoelt. Ik zie Keaton nog niet direct denken dat hij echt Batman is. Maar daardoor is Keaton wel perfect voor de rol – want net als Riggan die een tour de force wil doen met zijn toneelstuk, doet Keaton het met deze film. Ik ben heel blij dat hij genomineerd is voor deze rol want hij zet Riggan echt keigoed neer en en ik denk ook dat hij alleen zo in zijn onderbrook in New York kan rondlopen 😉
Er zijn nog gelijkenissen te vinden met het echte acteursleven. Ed Norton staat er voor bekend om moeilijk op de set te zijn, of het nu waar is of niet, en hij heeft ook zijn rol als The Hulk niet hernomen, al zou hij er veel mee verdiend hebben, gezien de populariteit van The Avengers tegenwoordig. Ook hier zet hij een personage neer die moeilijk doet tegen Riggan en heel zelfverwaand overkomt. Toch zijn veel van de beste scenes met hem : het gevecht met Riggan, het losbarsten in woede tijdens een toneelscene, de eerste repetitie, en de conversaties met Emma Stone op het dak zijn heel sterk. In het laatste half uur verdwijnt hij een beetje uit de film, maar we missen hem niet omdat Keaton vanaf dan echt terecht volledig het spotlicht op hem gericht krijgt. Ook Emma Stone doet het goed als dochter van Riggan. Naomi Watts heeft dan weer een lesbische scene die heel hard doet denken aan Mulholland Drive. Voor de rest heeft dit ook totaal geen meerwaarde in de film dus het is er volgens mij echt voor gedaan om ook voor haar een link te leggen naar de echte actrice achter het personage dat ze speelt.
Er wordt trouwens ook een loopje genomen met The Avengers. Als de oorspronkelijke acteur gewond geraakt en een vervanger moet gezocht worden (wat uiteindelijk Ed Norton zal worden), wordt er serieus gesneerd naar alle acteurs die tegenwoordig een cape dragen. Jeremy Renner , “die van The Hurt Locker”, krijgt een extra verwijt maar het is duidelijk dat Riggan niet om kan dat hij geen superhero meer is.
De film vraagt wel wat inspanning maar dit is echt een meesterwerk. Een minpuntje van kritiek is de soundtrack – er wordt, net zoals in Whiplash, heel wat in gedrumt maar het begon me te irriteren. Ik vond het improviserend drummen me soms uit de film halen.
Deze film moet je gezien hebben, zeker al\s filmfan.
En welkom terug, Michael Keaton. We hebben je gemist – blijf nu bij ons ! (*****)

Gabriel: Are you at all afraid that people will say you’re doing this play to battle the impression that you’re a washed up superhero…?
Riggan: No, absolutely not. Absolutely not. That’s why 20 years ago I said no to Birdman 4.

The grand Budapest Hotel (2014)

Waarom bekeken? Genomineerd voor oscar beste film 2015; 4/8

Korte inhoud ?  Europa in de  jaren 1920. Gustave H, concierge van het Budapest hotel, erft het schilderij BoyWith Apple, nadat een van zijn maitresses vermoord wordt. Haar zoon Dmitri zweert wraak ….

Wat vond filmkijker er van?
Wes Anderson. You love his movies or you hate his movies. Er is niets tussenin. Ik weet nog dat ik Royal Tenenbaums zag (wel meer dan vijftien jaar geleden) en dat ik helemaal niet begreep waarom mensen die zo speciaal vonden. Ondertussen zag ik Moonrise kingdom en nu ook deze film, en ben ik er van overtuigd geraakt dat niemand dit soort films maakt dan hem, en dat dat de reden is waarom ik tegenwoordig zijn nieuwe films wil bekijken.
Waarom is hij zo uniek? Eerst en vooral heeft hij een ongelooflijk goede cinematografische stijl en de productiedesign is ongelooflijk gedetailleerd. Het verwondert me ook niet dat hij zo’n grote bekende cast bijeen krijgt – iedereen wil blijkbaar met hem werken, omdat het zo’n unieke omgeving is om in te werken. Iedereen die ooit met hem gewerkt heeft, komt ook terug, hoe klein de rol ook is (bv Tilda Swinton of Saoirse Ronan in deze film). Wes Anderson weet wat hij wil in zijn film, heeft alles qua decor tot in de details uitgewerkt (ook al lijken ze ook effectief hard op decors en dus niet echt) en brengt het ook uniek in beeld. Als je er begint op te letten, zal je zien dat het beeld dikwijls perfect gecentreerd is – de actie of het personage bevindt zich in het midden, en dikwijls kan je hetgeen wat daar dan links of rechts van bevindt perfect spiegelen.
Ook maakt Wes zo goed als geen gebruik van CGI effecten. Stop motion of practical effects , dat wel. Meestal zijn die effecten minstens even goed als met de computer gegenereerde beelden. En moest het dan zijn dat het toch opvalt, dan doet hij geen moeite meer om het te verbergen, zoals tijdens de lange achtervolging met Willem Dafoe op ski’s. Het is heel duidelijk dat het niet echt is, maar dat doet er niet toe, het maakt het des te grappiger vond ik.
Hij kan ook de acteurs duidelijk aan overacting laten doen zonder dat het stoort, net omdat het in dit soort films past. Er bestaat niemand zoals M. Gustave, of zoals Ralph Fiennes die speelt. Maar toch geloof je het, en zonder in Mel Brooksachtige toestanden te geraken, ben je mee met de film en is het gewoon genieten van hoe elk personage van het scherm knettert. NAmen die vooral opvallen zijn Willem Dafoe als… ja, als wat eigenlijk? Laten we het op een slechterik houden die in de Jaws periode van een Bondfilm niet zou misstaan hebben. Het is ook heerlijk om Harvey Keitel nog eens te zien in een rol die hem duidelijk ligt. En ook Jeff Goldblum is zeer goed, terwijl hij niet echt een favoriet acteur voor mij omdat ik vind dat hij dikwijls hetzelfde personage lijkt te spelen. Ralph Fiennes is natuurlijk heerlijk als Mr Gustav, en hij had genomineerd mogen worden voor een oscar. Als de politie bij hem binnenvalt voor de diefstal van een schilderij, loopt hij na een korte aarzeling weg van hem met gewoon een perfect gevoel van timing en de manier waarop hij dan ook wegloopt is gewoon schitterend.
Dit alles is natuurlijk niet genoeg. Het verhaal op zich had ook van Mel Brooks kunnen zijn en deed me soms wat denken aan “The twelve chairs”, een film die ik als kind geweldig vond maar nu niet meer zoveel aan vindt, overigens. Maar het is beter dan Mel Brooks – er zitten wel scenes in die heel hard aan hem doen denken (bv de scene waarin Gustav voor een geweldige poort staat, je hoort kettingen rammelen en andere geluiden, waarna een kleine deur naast de grote poort open gaat). Maar in het algemeen is het allemaal veel verfijnder en, ja, ook intelligeneter dan een Mel Brooks film. Het lijkt kolder, en war vreemd, maar het is ook heel menselijk allemaal. Het is weliswaar Wes’ meest komische film, en misschien ook wel zijn meest toegankelijke film tot nu toe. Al was Moonrise Kingdom ook al een stap in die richting, maar ik snap wel dat Budapest Hotel meer mensen aanspreekt.
Ik moet zeggen dat de titel me wel wat misleid heeft. Ik dacht dat de film zich heel de tijd rond en in het hotal ging afspelen, en toen het een ontsnappings-achtervolgingsfilm begon te worden met veel verschillende lokaties, voelde ik een beetje een teleurstelling. Het Hotel krijgt zo’n geweldige introductie in de film dat je er gewoon meer van wil zien en het verlaten er van vond ik soms wat spijtig.
Wes Anderson speelt ook wat met het beeldformaat in deze film. Hij gebruikt drie verschillende formaten om de tijd aan te duiden van wanneer het zich afspeelt in het verhaal. Dat kan misschien wel werken in de bioscoop, maar ik vond het toch maar gewoon jammer dat het grootste deel in het vierkante 4:3 formaat was. Daar heb ik geen breedbeeld tv voor gekocht en ik zie de meerwaarde niet helemaal. Ook was het me eerst niet duidelijk waarom Anderson het wat ingewikkeld maakt door met die drie tijden te spelen. Eest is er een auteur in de huidige tijd, die het dan heeft over toen hij jong was en in het hotel verbleef, om vervolgens nog eens door de eigenaar van het hotel terug te gaan in de tijd toen M Gustav nog de receptionist was van het hotel. Maar achteraf besefte ik dat het net daar over gaat : over de vervlogen tijd en hoe we daar soms aan terugdenken en wilden dat we terug konden gaan in de tijd, de nostalgie als het ware, de vriendschappen van vroeger, de verhalen van toen, die misschien straffer verteld worden dan hoe het werkelijk was.Knap hoe Wes Anderson dit kan overbrengen in zo’n film, zo met verschillende lagen kan werken. Terecht genomineerd voor de oscars. (****)

Gustave: You’re looking so well darling, you really are. I don’t know what sort of cream they put on you down at the morgue but, I want some.g

The imitation game (2014)

 

Waarom bekeken? Genomineerd voor oscar beste film 2015; 3/8

Korte inhoud ?  Het breken van de duitse Enigma code gedurende de tweede wereldoorlog door Alan Turing

Wat vond filmkijker er van? Alan Turing is misschien wel een van de grootste helden van de tweede wereldoorlog, en tegelijkertijd ook de minst bekende. Vergeet films zoals “Enigma” of “U-571”. Turing is degene die de eerste computer bouwde om de dagelijks nieuwe enigma-codering te ontcijferen. Daardoor werd vooral de oorlog op zee gewonnen tegen de U-boten, en ook in het eindoffensies was het een grote hulp. De truuk was vooral om de duitsers niet te laten ontcijferen dat Enigma gebroken was, want anders zou al die communicatie stilvallen en waren de geallieerden hun voordeel kwijt.
Hier moet toch een boeiende film uit te maken zijn, niet? Langs de andere kant : hoe verfilm je het ontcijferen van een code op een boeiende manier? Dat is dan denkelijk ook de reden dat dit verhaal lang op de unproduced blacklist stond in Hollywood. Deze lijst, of die nu officieel bestaat of niet, is de lijst van script waarvan men weet dat er een goede film uit te maken valt maar toch niet opgepikt wordt. Angelina Jolie’s “Unbroken” stond daar ook op.
Is regisseur Morten Tyldum er dan toch in geslaagd ? Op het eerste zicht zou je ja kunnen zeggen, aangezien er acht (!) oscarnominaties zijn toegekend, waaronder beste film, beste acteur, beste actrice in een bijrol, directing en editing. En toch heb ik het gevoel dat er meer in zat – ik heb een beetje het gevoel dat het allemaal wat te simpel is voorgesteld en voor mij had het er allemaal wat echter en ingewikkelder mogen uit zien. Je krijgt perfect voorgeschoteld wat je verwacht en op dat punt zijn er dan ook helemaal geen verrassingen. Een slechte film kan je dit dus zeker niet noemen, maar om nu zoveel nominaties in de wacht te slepen, vind ik er toch wat over. Ik verwacht dat Benedict Cumberbatch mogelijk wel het beeldje naar huis kan brengen, maar dat het voor de rest weinig zal kunnen verzilveren. We’ll see in een aantal weken! Het is altijd leuk om naar Cumberbatch te kijken in elk geval, al is zijn rol hier een beetje een combinatie van zijn personage uit de tvseries Parade’s End en Sherlock, en tapt hij uit een vaatje dat we al lang kennen. Zijn optreden als arrogante slimmerik die meerdere keer de mensen op hun plaats zet, zijn perfect gespeeld.
De film probeert drie periodes van Turings leven in beeld te krijgen : de kostschoolperiode (in korte flashbacks), het ontcijferen van de enigma code, en de periode na de oorlog, waarin hij in diskrediet geraakt door het homo-zijn. Grotendeels gaat het natuurlijk over de enigma code, maar net daardoor vond ik dat dit ofwel een langere film had moeten worden. Nu weet de film eigenlijk niet wat het moet zijn en probeert het van twee walletjes te eten – enigzijds een gewone spannende film, of is het een drama? Als de film gedaan is krijgen we nog wat uitleg op het scherm te zien en in eerste instantie ging dat over zijn homo zijn en hoe lang het geduurd heeft voor hij eerherstel kreeg. Ik dacht toen even “hoe, ging daar de film over? ik dacht dat het over die enigma code ging!”. De laatste tekst gaat dan wel over het breken van de enigma code op zich, gelukkig maar. Het mag over zijn persoonlijk drama gaan van zijn geaardheid, maar dan had men er meer aandacht aan moeten besteden. Daardoor komt ook de relatie met Keira Knightley niet goed uit de verf. Hij wil ze absoluut bij het team, en als hij daar dan in slaagt, zien we amper wat haar bijdrage was. Als hij ze dan probeert te dumpen – ondanks hun verloving – omdat zijn homofilie een gevaar dreigt te worden, wist ik niet goed waar ik naar aan het kijken was. Heeft hij nu gevoelens voor haar of deed hij het enkel omdat hij haar nodig had voor zijn code te breken of om zijn homofilie te verbergen? Wil zij dan uiteindelijk toch bij hem blijven omdat ze hem graag ziet, of omdat ze via hem aan iets kon meewerken waar ze als vrouw enkel kon van dromen in die tijd? Voor mij is dit dan ook het zwakste punt van de film. Keira Knightley heeft ook een oscarnominatie op zak – ik begrijp niet goed waarom, want zo uitzonderlijk is het niet. Ze doet het ok, maar ze heeft weinig om iets mee te doen vind ik – er zijn zeker andere actrices in andere films die de nominatie meer verdienden.
Het breken van de code is op zich wel goed in beeld gebracht en is goed te volgen, ondanks het ingewikkelde onderwerp. Dat gedeelte kijkt weg als een trein en ik had graag wat meer van Mark Strong gezien – hij steelt de film in zijn korte optredens (zou hij geen keigoede M zijn voor de Bondfilms?). Charles Dance bevestigt ook nog maar eens zijn capaciteiten als acteur, al zet hij ook hier een soort van rol neer zoals in Game of Thrones. Een mankement van de film is dan weer dat we nooit zien hoe hij reageert als Turing de code gekraakt heeft. Men raakt wel aan hij het niet mocht weten omdat het dan veel te snel verraden zou worden aan de duitsers, en dat ze daarom maar heel voorzichtig dingen gebruiken die ze te weten gekomen zijn. Maar Mark Strong’s karakter weet er wel van, maar ook daar zien we nooit een reactie. Jammer – als daar dan heel de film op voortgebouwd wordt had een ontlading, buiten het decoderingsteam zelf, fijn geweest. Voor de rest niets dan lof over dit spannende gedeelte. Ook het feit dat de “Heil hitler” groet de nazi’s uiteindelijk de das omdoet is goed gevonden, al was het in echt schijnbaar iets anders wat ze eerst konden ontcijferen. Historisch heeft ook het bemachtigen van een Enigma machine, en een eerste geslaagde poging van de Polen om een eenvoudigere versie van de Enigma hielp ook enorm. Maar om filmtechnische redenen leggen ze het volledig bij Turing en zijn team, en op zich is daar niets mis mee. Het is in elk geval niet zo’n mismeestering van de geschiedenis zoals de U-571 film.
Zeker een aangename film om te kijken, maar het lijkt me dat er wat te veel op veilig is gespeeld af en toe – misschien wel om meer kans te hebben op de oscars, en daar zijn ze met de nominaties in geslaagd. We kunnen ons afvragen wat het had kunnen zijn als een iets minder luchtig verteld verhaal, maar voor wat het nu is geworden, is het in elk geval een aangenaam avondje filmkijken. (***)

Joan Clarke: No one normal could have done that. Do you know, this morning… I was on a train that went through a city that wouldn’t exist if it wasn’t for you. I bought a ticket from a man who would likely be dead if it wasn’t for you. I read up on my work… a whole field of scientific inquiry that only exists because of you. Now, if you wish you could have been normal… I can promise you I do not. The world is an infinitely better place precisely because you weren’t.

 

Whiplash (2014)

Waarom bekeken? Genomineerd voor oscar beste film 2015; 2 van de 8

Korte inhoud ?  Fletcher (JK Simmons)  is een arrogante muziekleraar die er zo zijn eigen lesmethoden op nahoudt. Zijn onorthodoxe methoden moet de ambitieuze jazzdrummer Andrew ondergaan als hij door Fletcher wordt gevraagd om mee te spelen in zijn band. 

Wat vond filmkijker er van? Whiplash was oorspronkelijk een kortfilm, een paar jaar geleden gemaakt, vooral als promotie voor de gehele film. Het gaat hier immers om een beginnende regisseur. De kortfilm werd gelauwerd op het Sundance festival, en zo kon de volledige film gemaakt worden. En content dat ik ben! Want al is het muziekgenre (nogal jazzy) helemaal niet mijn stijl, de film is van begin tot het einde een pareltje.
De beginscene zet direct de toon – een jongen (andrew) drumt de ziel uit zijn lijf en krijgt bezoek van iemand waar we nog niet van weten wie het juist is, maar het is wel duidelijk dat de jongen onder de indruk is. Al snel blijkt dat die persoon, Fletcher, belangrijk is voor de volgende stap in zijn drumcarriere, en dat die persoon niet de gemakkelijkste is. Ineens is Fletcher weg, en je ziet de teleurstelling op de drummer zijn gezicht. Maar dan komt hij ineens terug binnen en zegt “whoopsie-daisy, i forgot my jacket”. Subliem! Was dit nu expres of niet?
De toon en de relatie tussen hun beide is er dan ook mee gezet en beide karakters zijn in een vijftal minuten perfect op de kaart gezet. Alle lof gaat hier bij naar J.K. Simmons, een acteur die iedereen wel ergens van kent maar nooit echt doorgebroken is. Eindelijk krijgt hij de rol van zijn leven en hij verdient dan ook terecht zijn oscarnominatie. Het had er heel gemakkelijk over of ongeloofwaardig kunnen zijn, maar de manier waarop hij zijn “band” manipuleert met zijn driftbuien, en tegelijkertijd met momenten zijn gevoelige kant laten zijen, maken dat je eigenlijk zelf in twijfel zit of hij het nu goed bedoelt of niet. Gaat hij zo ver omdat het de enige manier is om de nieuwe genie-en boven te laten komen, of gewoon omdat hij het leuk vindt om de bulldog uit te hangen? Naarmate de film verder gaat zijn we geneigd meer voor het eerste te kiezen, maar als de drummer dan breekt met zijn muziekstudies, en hij hem later prive terug ontmoet, kunnen we dit toch wel in vraag stellen, zonder de rest van de film te verraden. Ieder voor zich om zijn of haar conclusie te trekken…
Eerlijk gezegd is er wel een moment in de film dat de geloofwaardigheid wat te groot wordt. Na een vrij expliciet in beeld gebracht auto ongeval is het nogal moeilijk om te geloven om dan nog de zin te hebben om te spurten naar het concert waar hij moest optreden, zeker als je ziet hoe hij er uit ziet. Als er nu 1 goeie reden is om die afspraak te missen… maar kom, dit zijn maar vijf minuten in een film die voor de rest in mijn opzicht perfect is.
Miles Teller speelt de drummer. Alhoewel hij wel wat muzikale ervaring heeft (als tiener was hij een drummer in een rockband die zich The Mutes noemden), was hij zeker geen jazz drummer (want dat is toch nog iets anders – en als je dat niet snapt moet je zeker de film zien!). Hij heeft dus wel een training van enkele maanden moeten ondergaan. Dat wil nog niet zeggen dat hij heel de “Caravan” of “Whiplash” liedjes uit de film aan een stuk kon spelen. De drumsolo op het einde hebben ze in kleine stukjes gefilmd zodat het bijna twee dagen duurde voordat ze het helemaal op film hadden. Maar het komt heel overtuigend over, en je hart zal bij momenten bijna zo snel slaan als de drumsticks. Ik begrijp dan ook volledig dat er een oscarnominatie is voor film editing.
Verder vond ik Miles Teller ook overtuigend in zijn onhandigheid op de dates met Nicole, gespeeld door Melissa Benoist, die mij toch ook wel in de korte screentime die ze heeft volledig overtuigde. Als ze hem de veeg uit de pan geeft wanneer hij het wil uitmaken, supporterde ik voor haar.
Zoals al eerder gemeld eindigt de film in een drumsolo en dan is het plots gedaan. Mijn eerste reactie was dat ik nog wel wou weten hoe het nog verder ging tussen Fletcher en Andrew. Maar ondertussen ben ik volledig overtuigd dat de film geen beter einde had kunnen hebben. Probeer maar eens te bedenken hoe ze verder hadden moeten gaan en je komt er ook niet uit. Dus al zal je staan roepen voor een bisnummer…
Deze film draait meer over het samenspel van de twee hoofdkarakters dan over het muziekspel zelf, dus je moet zelfs de muziek niet goed vinden om hier van te kunnen genieten. Het mondt uit in een onvergeetbaar muzikaal duel op het einde, waarbij deze kleine film ineens verandert in iets heel speciaal : de kleine film is groot geworden.
Na Boyhood is deze film voor mij even goed om de oscar als beste film te verdienen. Het wordt een moeilijke keuze… (*****)

Terence Fletcher: Either you’re deliberately out of tune and sabotaging my band, or you don’t know you’re out of tune, and that’s even worse.

Boyhood (2014)

Waarom bekeken? Genomineerd voor oscar beste film 2015; 1/8

Korte inhoud ?  De jeugd van Mason in 12 jaar

Wat vond filmkijker er van? Toegegeven : deze film is geen hoogstaand drama, heeft geen onverwachte plotwendingen, is niet spannend en ook geen komedie, actie zit ter niet in, en het duurt bijna drie uur. Alle ingredienten voor een lange, saaie film denken we dan. Maar dat is het niet! Boyhood is vooral een mooie film geworden, over het opgroeien van Mason, vanaf zijn zes jaar tot zijn 18 jaar, als hij naar de universiteit vertrekt. En wat het vooral knap maakt, is het feit dat de regisseur er voor gekozen heeft om elk jaar een vijftiental minuten film te draaien met dezelfde acteurs. Hij deed er dus twaalf jaar over om zijn film te maken… wat ook de originele filmtitel was, maar 12 years a boy leek te hard op het eerder uitgekomen 12 years a slave). Dit is natuurlijk een gewaagde onderneming want wie weet zouden sommigen er de brui aan geven onderweg, of zelfs sterven… maar gelukkig bleef iedereen zich houden aan de afspraak en waren er geen overlijdens.
Daardoor alleen al is dit een uniek, ambiteus en tegelijkertijd bescheiden uitziend project (omwille van de inhoud), en daar heeft deze film daar veel media aandacht voor gekregen. We hebben immers jonge actuers al wel zien verouderen over meerdere films (Harry Potter) maar ze in 1 film zien verouderen – ik denk dat dit uniek is op dat vlak. Bovendien had de regisseur de chance dat zijn hoofdpersonage een goede acteur bleek te zijn en nauwelijks moet onderdoen van meer gevestigde waarden zoals Ethan Hawke en Patricia Arquette. Het acteerniveau is ontzettend hoog in deze film – het is bijna “het leven zoals het is” , maar dan in de goede zin van het woord. Alles was wel degelijk gescript; met uitzondering van de scene waar vader en zoon het over Star Wars hebben. En dat is knap want men lijkt helemaal niet te acteren. Omdat het allemaal zo echt lijkt, blijf je kijken en ben je benieuwd hoe het er volgend jaar zal uitzien en vooral voor de jongste zijn de veranderingen natuurlijk het grootst. Wat ook opvalt is dat de regisseur de jaren laat passeren zonder een jaartal te tonen. We zien het meestal aan de kapsels of horen het aan de muziek die we horen (geweldig idee trouwens want daar identificeert iedereen zich direct mee en weten we dat er weer een jaartje voorbij is). Het lijkt alsof we mogen kijken in een wel degelijk fictief maar toch doorleefd dagboek van Mason. Er zijn dan ook nauwelijks scenes waarin Mason niet voorkomt, wat dit gevoel nog benadrukt.
Dit is eigenlijk een intiem levensverhaal van een jongen, en iedereen zal wel iets zien dat hem doet denken aan zijn (of zelfs haar) boyhood. De film vat het verglijden van de tijd zo mooi op, dat je al echt van steen moet zijn om niet in melancholie over je eigen jeugd na te denken en de film zal je dan ook nog lang bijblijven. Mooi toch?
Misschien wel de mooiste film van 2014. Of misschien wel van de laatste 12 jaar? (*****)

Mason Sr.: “Talk to me! Samantha, how was your week? ‘I don’t know, dad. It was kind of tough. Billy and Ellen broke up and Ellen’s kind of mad at me cause she saw me talking to Billy in the cafeteria and you remember that sculpture I was working on? Well, it was a unicorn and the horn broke off and so now it’s a zebra but I still think I’m going to get an A.’ Mason, uh, how was your week? ‘Well, dad, you know, it was kind of tough. Joey’s kind of a jerk, actually. He stole some cigarettes form his mom and he wanted me to smoke them but I said no because I knew what a hard time you had quitting smoking.’ How about that? Is that so hard?”
Samantha: “Dad, these questions are kind of hard to answer.”
Mason Sr.: “What is so hard to answer about what sculpture you are making?”
Samantha: “It’s abstract.”
Mason Sr.: “Okay, okay, that’s good. See, I didn’t know that. I didn’t even know you were interested in abstract art.”
Samantha: “I’m not. They make us do it.”
Mason Jr.: “But, dad, why is it all on us though? Why don’t you? How was your week? Who do you hang out with? With your girlfriend? What have you been up to?”
Mason Sr.: “I see your point. So we should just let it happen more natural? That’s what you’re saying? Okay, that’s what we’ll do, starting now.